Basketbol Antrenörlüğü Nedir?
Basketbol, beşer kişilik iki takımın yine iki pota bulunan bir saha içerisinde el ile topu potadan geçirerek sayı kazanma amacıyla oynanan bir takım sporudur. Resmi olarak bakıldığında bu spor parke zemin üzerinde ve çoğunlukla kapalı spor salonlarında oynanır. Takımlar yere paralel konumda bulunan etrafı file ile örülmüş bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı almak amacıyla on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maç süresini oynar ve maçı kazanmaya çalışır.
Bir takım sporu olan basketbolun içerisinde pek çok farklı pozisyonda görevli grup vardır. Sporcular, antrenörler ve hakemler bunlardan yalnızca bazılarıdır. Sporcular bu oyunun olmazsa olmazıdır. Oyun sporcuların gösterdikleri performansla şekillenir. Her spor dalında olduğu gibi basketbolda da oyuncuların saha içinde ve oyunun kuralları içerisinde belirli bir düzen ve sistematik dahilinde yönetmekle görevli olan oyunun amaçları doğrultusunda sporcuların nasıl başarılı olmaları gerektiğine dair onları yönlendiren, bilgi ve donanımını sporculara aktaran biri olmalıdır. Bu kişiler basketbol antrenörleridir.
Basketbol antrenörü sporculara basketbol ile ilgili gerekli teknik detayları ve taktiksel bilgi birikimini aktaran onları hem fiziksel hem de zihinsel açıdan maçlara hazırlayan kişidir. Antrenmanların rutini bozmadan ve doğru bir biçimde gerçekleşmesini organize ederek sporcuların hem takım boyutunda bireysel gelişimlerine katkı sağlar. Maç öncesinde, sırasında ve sonrasında aktif rol alarak takımdaki her bir sporcuyu çalıştırmakla yükümlüdür.
Takım sporcuları ne kadar aktif olur ve ne kadar çok antrenman yaparlarsa saha içerisinde de o kadar sağlıklı performans gösterirler. Antrenörler bu anlamda kilit isimdirler ve sorumlulukları oldukça büyüktür. Aynı zamanda basketbol antrenörleri takımın kondisyonunu geliştirici uygulamalarda da yer alırlar. Bunlar düzenli periyodlarla gerçekleşen antrenmanlar ve sistematik toplantılar sonucunda şekillenir.
Sporcuların konsantrasyon ve motivasyonunu arttırarak onları maçlara hazırlama görevini gerçekleştiren kişiler de yine basketbol antrenörleridir.
Basketbol Antrenörlüğü Kursu Nedir?
Temel olarak bir kişinin basketbol antrenörü olabilmesi için lisans mezunu olması gerekmektedir. Bu noktada eğitim derecesi ve gerekli yeterlilikler ülkeden ülkeye göre değişiklik gösterebilir. Türkiye’de basketbol antrenörlüğü yapabilmek için 4 yıllık lisans eğitimi olarak beden eğitimi spor yüksekokulundan mezun olmak gerekmekte ya da basketbol antrenörlüğü için verilen eğitimlere ve kurslara katılarak sertifika sahibi olmalıdırlar. Kursiyerler ve öğrenciler bu eğitimler sürecinde spor sağlığından spor hukukuna, ilk yardımdan, spor ahlakı ve yöneldiğiniz spor dalına dair detaylı teknik bilgileri öğrenir.
Bu şekilde antrenörlük unvanı kazanan bireyler MEB’e bağlı okullarda, Gençlik ve Spor Müdürlüklerinde antrenörlük yapabilir. Bunun yanı sıra antrenörlük kurslarında eğitmen olabilir ya da bağımsız olarak çalışmalarını sürdürebilirler. Kişiler aynı zamanda bu şekilde kariyerlerini sırayla E, D, C, B ve A lisans belgelerine sahip olarak yükseltebilir.
Basketbol Antrenörleri Ne İş Yapar?
- Takım ile maçlardan önce antrenmanlar yapmak
- Takımı maçlara hazırlamak,
- Kendi mesleki birikimini sporcularına aktarmak,
- Taktik ve teknik bilgileriyle rota oluşturmak,
- Sporcuları kondisyon geliştirmesini sağlamak,
- Takımı fiziksel ve mental olarak maça hazırlamak,
- Takımın eksikliklerini ve ihtiyaçlarını belirlemek,
- Transferleri yönetime bildirmek, transferlere karar vermek,
- Taktiksel açıdan savunma ve hücum çizgilerini belirlemek,
- Antrenman sistemini, programını belirlemek,
- Maç esnasında gerekli gördüğü taktirde oyuncu değişikliği yapmak
- Mola alarak takımına taktik vermek,
- Sporcularla sürekli iletişim halinde olmak,
- Maçlardan önce rakip takımı analizi gerçekleştirmek,
- Basketbol kurallarını sporculara öğretmek ve uygulamalarını sağlamak.
Basketbol Antrenörlüğü Kursuna Kimler Katılabilir?
BESYO veya antrenörlük kurslarına katılıp antrenör olmayı isteyenler için bazı gereklilikler aranmaktadır. Bunlardan en önemlisi antrenör olabilmek için herhangi bir fiziksel ya da zihinsel yetersizliğe sahip olunmamasıdır. Bununla birlikte etkili iletişim becerisine sahip olmalı ve sabırlı, çalışkan, problem çözücü, aktif ve stres yönetimi konusunda deneyimli ve eğitimli olmalıdır.
Basketbol antrenörü olmak isteyen kişilerin fiziksel yapıları esnek ve hareketlidir. Görevleri gereğince üstlendikleri sorumlulukları şartlarına uygun bir şekilde ve devamlı yüksek bir tempoda yürütmeleri gerekir. Bu nedenle antrenörler fiziksel ve ruhsal olarak da bu alanda yeterli bireyler olmaladır.
Basketbol Antrenörlüğü İş İmkanları Nelerdir?
Antrenörlük yetkinliğine sahip kişiler için istihdam durumu sporun var olduğu her noktada gerçekleşebilmektedir. Gençlik ve Spor Bakanlığı veya Gençlik Spor Genel Müdürlüğü gibi devlet kurumlarında taşra ya da özel spor kuruluşlarında çalışabilirler. İlgili kurum ve kuruluşlarda hem antrenörlük hem de memuriyet söz konusu olabilir.
Bu noktada basketbol antrenörlerinin başlıca istihdam alanlar;
- Amatör ve profesyonel spor kulüplerinde
- Milli eğitim bakanlığına bağlı okullarında
- Özel spor salonlarında
- Turizm faaliyeti gösteren kurumların sportif aktivitelerinde
- Yaşam koçluğu
- Kişisel antrenörlük
