Bilirkişilik Nedir?
Bilirkişilik, adli ve idari yargı sürecinde belli uzmanlık alanlarında görüş bildirilmesidir. Bilirkişilik faaliyetlerini yürütmek için temel ve alt uzmanlık alanlarında eğitim almış olmak yeterli değildir. 11/08/2017 tarihli ve 169 sayılı Bilirkişilik Temel Eğitiminin Usul ve Esaslarına İlişkin Adalet Bakanlığı Genelgesi ile 22 Ağustos 2017 tarihli duyuruya istinaden 6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu gereğince bilirkişi olmak üzere başvuru yapabilmek için bilirkişilik temel eğitiminin alınması zorunludur.
Bilirkişilik Temel Eğitimi Süresi
Bilirkişi temel eğitimi kurs programının süresi 18 saati teorik ve 6 saati uygulamalı olmak üzere en az 24 ders saatidir. Kurs programında kontenjan sınırlaması olduğu gibi kursun açılması için yeterli sayıda talebin olması da beklenebilir.
Bilirkişilik Temel Eğitimi Nedir?
Bilirkişilik eğitimi, üniversitelerin sürekli eğitim merkezleri, odalar, özel sektörde MEB bünyesinde hizmet veren eğitim kurumları tarafından verilir. Bilirkişi temel eğitimi, bilirkişilik faaliyetinin yürütülmesi ile ilgili temel, teorik ve pratik bilgileri kapsayan bir eğitim programıdır. Belirli katılım koşulları bulunan eğitim sonunda kursiyere sertifika verilir.
Kurs programının sonunda düzenlenen sertifika sınavına konu olan ve mesleki yeterlilik kazandıran ders içerikleri şöyledir:
Yargılama Hukukuna İlişkin İlkeler ve İspat Hukukuna İlişkin Temel Kavramlar
Yargısal Faaliyetler İçinde Yer Alan Sujeler
Yargılama Hukukuna İlişkin Temel Hak ve İlkeler
İspat Hukukuna İlişkin Temel Kavramlar
Bilirkişinin Nitelikleri, Ödevleri ve Etik İlkeler
Bilirkişinin Nitelikleri Bilirkişiliğe Başvuru, Sicil ve Listeye Kayıt
Bilirkişinin Denetimi ve Sorumluluğu
Bilirkişi İncelemesi
Bilirkişi İncelemesine Başvuru ve İnceleme Konusu
Bilirkişinin Görevlendirilmesi
Bilirkişi İncelemesinin Yapılması
Oy ve Görüşün Sunulması
Bilirkişi Raporunun Teslim Edilmesi, Değerlendirilmesi
Uygulama
UYAP Bilirkişi Bilgi Sistemi ve UYAP Bilirkişi Portalı
Örnek Olay Analizi
Bilirkişilik Temel Eğitimi Kimler Alabilir?
Bilirkişi temel eğitimi, herkesin katılabileceği bir meslek edindirme kursu değildir. Eğitim almak için birtakım koşulların sağlanması gerekir. İlgili yönetmeliğin 30’uncu maddesi birinci fıkrasına göre eğitime beş yıllık meslekî kıdem kazanmış kişilerin katılmaları mümkündür. Eğitim için herhangi bir mezuniyet koşulu yoktur. Eğitime katılacak kişilerden şu belgeler istenir:
- Dekont
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- 5 yıllık kıdeminin olduğunu gösterir belge (SGK veya oda kaydı)
- Kayıt Formu
- 1 fotograf
Bilirkişi temel eğitimine hukuk alanı dışında ayrı bir uzmanlığa sahip olduğunu belgelendirmeyen kişiler katılamazlar. Üniversiteler tarafından verilen eğitimlerde katılım zorunlu tutulur.
Bilirkişilik Temel Eğitimi Uzaktan Eğitim Olarak Verilebilir Mi?
Teknolojideki gelişmelerin eğitim sektörüne yansımasıyla pek çok eğitim uzaktan eğitime uyarlanmıştır. Bilirkişilik temel eğitimi de online eğitim programlarına dahil olan eğitimlerden biridir. Bilgisayara ve internet bağlantısına sahip olan herkes, diğer koşulları sağlaması durumunda online eğitim programına katılım sağlayabilir.
Online Bilirkişilik Temel Eğitimi Faydalı Mıdır?
Online eğitim örgün eğitime göre ekstra bazı avantajlara sahiptir. Belirli zamanda belirli yerde eğitim alma zorunluluğu olmadığı gibi eğitim içeriklerine eğitim sürecinin sonunda da ulaşmak mümkündür. İçeriğin dijital ortamda olması çıktı, ulaşım gibi ek masrafları oradan kaldırır.
Bilirkişilik Temel Eğitimi Kazanımları
Bilirkişi Yönetmeliğinin gereklerinin ele alındığı bilirkişi temel eğitiminde kursiyerlerin şu sorulara yanıt bulmaları sağlanır:
- Yargılama hukukuna ilişkin temel hak ve ilkeler nelerdir?
- Bilirkişinin görevleri nelerdir?
- Bilirkişinin nitelikleri nelerdir?
- Bilirkişiliğe başvuru, sicil ve listeye kayıt işlemleri nasıl yapılır?
- Bilirkişi denetimi hangi kurumun sorumluluğundadır?
- Bilirkişi nasıl görevlendirilir?
- Bilirkişi inceleme konuları nelerdir?
- Bilirkişi raporu nasıl yazılır?
- Bilirkişi görüş sunarken nelere dikkat etmelidir?
Bilirkişi Belgesi Nasıl Alınır?
Sertifika kurs bitirme belgesi niteliği taşıyan yasal bir evraktır. Sertifika sahibi olmak için bilirkişi sertifikası eğitim programını başarıyla tamamlamak gerekir. Sertifika sınavında, önceden belirlenmiş olan geçerli puanı alan kursiyerler sertifika almaya hak kazanmış olurlar. Sertifika sınavı geçerlilik puanı 100 puan üzerinden en az 45 puan olarak belirlenmiştir.
Bilirkişilik Sertifikası Ne İşe Yarar?
Kurs programının sonunda alınan kurs bitirme belgesi, belge sahibinin mesleğin gereklerini yerine getirebileceğinin göstergesidir. Bilirkişilik sertifikası, bireyin bilirkişilik faaliyetlerinde bulunabileceğini gösterir. Tüm sektörlerde mesleki eğitim alan bireyler öncelikli olarak istihdam edilir. Bilirkişi sertifikası olanlar sektörde istihdam edilme fırsatına sahip olurlar.
Bilirkişilik Sertifikası Ne Kadar Süre Geçerlidir?
Milli Eğitim Temel Kanunu, iş yerleri için sertifika kabul etme zorunluluğu getirmiştir. Sertifikanın yasal nitelik kazanıp geçerli olmasını sağlayan üzerinde Millî Eğitim Bakanlığının veya herhangi bir üniversitenin onayı bulunmasıdır. Üniversite veya MEB onaylı bilirkişi sertifikası e devlet üzerinden sorgulanabilir. Bilirkişilik sertifikası, bilirkişilerin sicile kayıt oldukları tarih itibarıyla 3 yıl geçerlidir. Geçerlilik süresi son bulduğunda 6 saatlik yenileme eğitimi almak gerekli olur.
